3 Şubat 2015 Salı

Ulug Eŋlik Ŋ

Her hakkı saklıdır.

Türkçe'de aslında iki n harfi vardır. Biri bildiğimiz n, diğeri Ulug Eŋlik veya Nazal ŋ. Ulug Eŋlik KökTürükçe'de ve Osmanlıca'da farklı harfle yazılıyordu, tâ ki 1 Kasım 1928'de Latin harflerine geçinceye kadar. Bu tarihten itibaren her iki n sesini de aynı harflerle yazmağa başladık. Aşağıda, 1994 yılında kendim oluşturduğum ve sürekli güncellediğim, Ulug Eŋlik ŋ ile yazılan Türkçe kelimeleriŋ listesini bulacaksıŋız.

33 yorum:

  1. Bizim aslımız yörük bu nazal n'yi atalarımız bizden daha çok kullanıyordu biz de kullanıyoruz. Ama Öz Türkçemizde bu kadar yeri olduğunu bilmiyorduk aydınlattığıŋız için teşekkürler hocam . Allah yardımcıŋız olsun .

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben teşekkür éderim. Aslında Türkçe'mizde nazal n içeren daha çok kelime var da burada sadece günümüzde kullanılanları sıraladım.

      Sil
  2. Hocam Kuzey Kıbrıs Türkleri halen nazal n kullanarak konuşuyorlar :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekten mi? Çok sevindim buna. Şu an bu harfi koruyan Türkmenler, Uygurlar ve bir kaç Türk boyu kaldı.

      Sil
    2. Büyük bir mutluluk! :D

      Sil
    3. Kıbrıs Türkleri konuşmada nazal n harfini konuşmada kullanmaktalar ama kendi harf düzenleri olmadığından Türkiye Türkçesinin Latin harflerini kullanıyorlar. Bunun yanında birçok Kıbrıslı yazıda nazal n'yi vermek için çoğunlukla "ng" ya da "ñ" kullanıyorlar çok sık kullanımda olmasa da bazen herhangi bir n kullanılmadan yazım gerçekleştiriliyor.

      Örnek:
      Sanga ("Sana" için bu yazım hiçbir zaman kullanılmaz ama örnek göstermek için bu defalık yazdım)
      Saña
      Saa

      Sil
  3. Pek çok yerde NG (��) sesini içeren sözcükleri görüyoruz, peki ya NY (��) sesini içerenlere ne oldu? Bu sözcüklerin ("kony -> koyun", "nyür -> yüz" gibi) özgün durumlarını kullananlar var mıdır? Aydınlatırsanız sevinirim.

    YanıtlaSil
  4. Azerbaycan'ın bazı yerleri özellikle nazal n'yi fark edebileceğimiz şekilde söylüyorlar. Yani kaybolmadı hala.

    YanıtlaSil
  5. Hocam yazilari facobokk instagram gibi programlarda nasil.kullanabilirizz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. http://www.tamga.org/2016/09/bilgisayarda-gokturkce-yazmak.html
      http://www.tamga.org/2017/09/android-8-oreo-ve-gokturkce.html

      Sil
  6. nazal n'nin artık kullanılmama sebebi alfabe değişikliği ve yeni alfabede nazal n'yi gösteren bir harf olmaması olabilir mi?

    YanıtlaSil

  7. ñ mi yoksa ŋ mi kullanılmalı?

    YanıtlaSil
  8. İyi günler hocam. "İçinde" yazarken genizcil n mi kullanılır? Mesela Aydın içinde yazarken genizcil n kullanmalı mıyız? Ya da ant and tamgası kullanılsa olur mu? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba, 𐰦 üsügü nt/nd yėrine geçer; ŋd/ŋt yėrine geçmez. Eğer dėmek istediğiŋiz "seniŋ içiŋde" (ikinci kişi) ise gėŋizcil ŋ kullanılmalı; "onuŋ içinde" (üçüncü kişi) ise normal n kullanılmalı ki o zaman 𐰦 kullanabilirsiŋiz. Yani ikinci kişi için 𐰱𐰃𐰭𐰓𐰀 ; üçüncü kişi için 𐰱𐰃𐰦𐰀 olmalı. Aslında Osmanlıcadaki Türkçe unsurlar, eski Türkçeye, günümüz Latinize Türkçeden çok daha yakın. Osmanlıca bilenler bunu karıştırmıyor. Çünkü Latin harflerine geçtiğimiz 1928'den soŋra normal n ve gėŋizcil ŋ yi aynı harfle yazmağa başladık; Türk Cumhuriyetlerinde hem ağızda hem de alfabede ŋ korunuyor; Anadolu'nuŋ ise özellikle orta-güney-batı bölgelerinde sadece ağızda korunuyor. Ben Göktürkçe okuyup/yazmak isteyenleriŋ Osmanlıcayı da bilmesi gerektiğini (hatta mümkünse eski Uygurcayı da) söylüyorum. Türkçeyi sadece Latin harfle okuma/yazmayı öğrenmiş "Latinize" biriniŋ Göktürkçe yazmağa çalışması temelleri sağlam olmayan bir bina kurmağa beŋziyor.

      Sil
  9. Köylerimizde ve köylerden gelen ninelerimiz nazal n'yi koruyorlar. Benim ninem de kullanırdı. Eskiden bilmezdik ve "köylü ağzı" derdik. Ama öyle değilmiş. Meğerse asıl onlar dilimizi koruyorlarmış. Bilmeseler de bu böyle..

    YanıtlaSil
  10. UYGUR KİRİL VE OSMANLI ÇEVİRİLERİNİZ VARSA BAĞLANTISINI...
    YOKSA DA YAPARMISINIZ

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eski Uygurca, yeni Uygurca, Osmanlıca okur yazarım ama onlarla ilgili yazılım yapmadım.

      Sil
  11. Uygurca yapar mısınız peki(Eski)

    YanıtlaSil
  12. En kısa zamanda bekliyorum...:)

    YanıtlaSil
  13. Afyon dinar Çöl ovasında Hala çok kullanılır.
    Tonuz=Donuz=domuz olmuştur.

    YanıtlaSil
  14. Sayın Tuğrul Çavdar Bey emeklerinizden ötürü çok sağ olun var olun. Ben de elimden geldiğince öğretmeye çalışıyorum ve sizin yazılarınızdan kaynak belirterek yararlanıyorum. Kut bulunuz. Esenlikler dilerim.

    YanıtlaSil
  15. Nazal N "NG" Diye mi Okunur? Yoksa Normal "N" Diye mi Okunur?
    𐰭 Damgası Eng midir? Eŋ mi? Bunu da Merak Ediyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nazal n, ng değildir, tek sessizdir. Normal n'de dil üst damağa değer. Nazal n'de değmez.

      Sil
  16. 𐱅𐰇𐰼𐰜𐰾𐰤:𐰇𐰋𐰤:𐰓𐰏𐰠𐰾𐰤:𐰃𐱅𐰀𐰀𐱃:𐱅
    Hocam çevirebilirmisin

    YanıtlaSil
  17. Hocam, Göktürkçe alfabeden Latin alfabesine çeviri yapmayı düşünmüyormusunuz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşünüyorum, alt yapısını da hazırladım. Ama sorun: insanlar KökTörükçesini doğru yazabilecek mi? Günümüzde doğru yazan çok az kişiye rastlıyorum. Yanlış yazılırsa çeviri de yanlış olacaktır.

      Sil