Her hakkı saklıdır.
30 yıldır hatt san'atıyla ve resimle ilgileniyorum. Arab, Latin, Çin, Kore, Moğol hattlarına 30 yıllık süre zarfında çok çalıştım ve her yazı sisteminden farklı şeyler öğrendim. Arab, Latin hatt san'atlarında kesik uçlu kalem tercih édilirken; Çin, Kore, Moğol hatt san'atlarında fırça tercih édiliyor.
Bazıları karmaşık çizgilerle süslenmiş yazıyı hatt zann édiyor. Halbuki gerçek hatt sadeliğiyle étkileyici olandır. Hatt san'atında süsü yazı taşımalı, yazının etrafındaki süslemeler değil. Aksi takdirde yapılan hatt san'atı değil süsleme sanatı olur. Bir hatta, harfler arasında gizli bir beŋzerlik ve ilişki olmalı. Bu beŋzerlik paragrafıŋ tümüne bakıldığında o hattıŋ kimliğini vérecektir.
Orhun abacası, yazıldığı dönemdeki eŋ gelişmiş abacalardan biriydi. O dönemde kullanılan abacalarıŋ çoğu ilkel şekilde yazılıyordu. Mesela bugün mükemmel bir yazıma ulaşmış ve çok sayıda hatt sanatı türü geliştirilmiş Arab yazısı, o dönemlerde çok ilkeldi. Arab harflerinde noktalama henüz o dönemlerde daha kullanılmaya başlanmadığından be=te=tse=nun, cim=ha=hı, dal=tzal, ra=ze, sin=şın, tı=tzı, ayn=ğayn, fe=gaf harflerinden eşit olanlar aynı şekilde yazılırdı. Daha soŋraları noktalar kullanılarak bu harfler ayrıştırıldı. Ama bu da yetmedi, hatasız okunabilmesi için esre, ötre, üstün de bu harflerin üstünde ve altında kullanılmaya başlandı. Kısacası geçen 1400 yıl boyunca Arab abacası hep işlendi ve geliştirildi.
Göktürk abacasını eleştirenler ise bu abacaya haksızlık yaparlar. Zira bu abaca 850 yılından soŋra kullanılmadığından dolayı, soŋ 1300 yıldır işlenmemiş ve geliştirilmemiş olmasına rağmen, 1300 yıl öŋceki haliyle bile günümüz Türkçesini yazmak için yeterlidir. Yani 1300 yıl öŋce bir çok abaca ilkel kurallarla yazılırken Göktürk abacası diğerlerine nazaran çok üstün bir teknolojiyle ve mantıkla tasarlanmış ve kullanılıyordu. Şimdi bu güzel abecemiz için 1300 yıldır yapılmayanı, farklı hatt sanatları geliştirerek onu işlemeyi bir an öŋce gerçeklemeliyiz.
Aşağıda 2021 yılında geliştirdiğim hattı göreceksiŋiz. Yumuşak Çentik Hattıındaki ortak ahenk, üsük üstlerinde sola yumuşak eğimli çentik olmasıdır. Özellikle uzun bir satırda hoş bir görünüm sunmaktadır.
Yumuşak Çentik hattını bilgisayar fontuna da dönüştürdüm: "Tuğrul Çavdar 2021". Aşağıdaki bağlantıdan indirebilirsiŋiz:
Üstte Kesik Çentik Hattı, ortada Yumuşak Çentik Hattı, altta Koşan Yazı Hattı:
